– dominująca chęć picia (głód alkoholowy) – narastające poczucie wewnętrznego przymusu, żeby napić się alkoholu, któremu towarzyszą doznania podobne do głodu (czczość, ssanie w żołądku)
- utrata kontroli nad piciem – człowiek nie potrafi przewidzieć, kiedy zacznie pić i kiedy przestanie ani ile wypije doznania podobne do głodu (czczość, ssanie w żołądku)
- inna niż dawniej reakcja na alkohol – znacznie słabsza lub o wiele mocniejsza głowa. Można wypić dużo więcej niż dawniej bez objawów upicia się, bądź też wystarczy niewielka ilość alkoholu, żeby poczuć się pijanym
- regularne „klinowanie” – gdy złe samopoczucie wynikające z nadużywania alkoholu (czyli, mówiąc prościej, kaca) leczy się alkoholem
- picie ciągami – kiedy przez kilka dni lub nawet tygodni pijący właściwie nie trzeźwieje
- utrata pamięci („urwany film”, palimpsesty) – gdy człowiek normalnie rozmawia i działa, lecz nie jest w stanie odtworzyć w pamięci tego, co zdarzyło się po wypiciu, np. jak dotarł do domu lub w jaki sposób znalazł się w obcym miejscu
- próby podejmowania abstynencji, zakończone nawrotami picia -nieskuteczna usiłowania, by przekonać siebie i innych, że można zapanować nad chęcią picia. Osoby, dla których alkohol nie stanowi problemu nie muszą tego nikomu udowadniać
- objawy odstawienia, zwane też objawami abstynencyjnymi (lub zespołem abstynencyjnym) – charakterystyczne dolegliwości, pojawiające się po przerwaniu dłuższego picia : silny lęk, dreszcze i drżenie kończyn, skurcze mięśni, pocenie się, nudności i wymioty, niekiedy też zaburzenia świadomości, a nawet majaczenie.
(Michigan Alkoholizm Screening Test)
wersja skrócona
- Czy uważasz, że pijesz w taki sposób, jak większość ludzi (mniej lub tyle co inni) ?
- Czy twoi przyjaciele i krewni uważają, że twoje picie mieści się w normie ?
- Czy kiedykolwiek brałeś udział w spotkaniu Anonimowych Alkoholików ?
- Czy straciłeś kiedyś przyjaciół lub dziewczynę z powodu picia ?
- Czy miałeś kiedykolwiek kłopoty w pracy z powodu alkoholu ?
- Czy zaniedbałeś kiedykolwiek wykonanie swoich obowiązków, sprawy rodzinne lub opuściłeś w pracy kilka dni pod rząd z powodu picia ?
- Czy miałeś kiedykolwiek delirium tremens (majaczenie alkoholowe), nasilone drgawki, czy słyszałeś głosy lub widziałeś nie istniejące rzeczy po nadużyciu alkoholu ?
- Czy z powodu picia zwracałeś się kiedykolwiek do kogokolwiek z prośbą o pomoc ?
- Czy przebywałeś kiedykolwiek w szpitalu z powodu picia ?
- Czy kiedykolwiek byłeś zatrzymany za prowadzenie pojazdu po użyciu alkoholu lub czy prowadziłeś kiedykolwiek pojazd po pijanemu?
Odpowiedzi potwierdzające na 5 lub więcej pytań ze skróconej wersji MAST przyjmuje się za wystarczające kryterium rozpoznania alkoholizmu.
BUDOWANIE NOWEJ TOŻSAMOŚCI TRZEŹWEGO ALKOHOLIKA
Zadanie to wymaga, żeby:
– nauczyć się rozpoznawać u siebie objawy uzależnienia
– odpowiedzieć sobie na pytanie, co dla mnie osobiście znaczy „być alkoholikiem”
– rozpoznać konsekwencje swego picia, wielkość i rodzaj strat, jakie spowodował w moim życiu alkohol
– zaakceptować bezsilność wobec alkoholu i konsekwencje tego faktu: konieczność utrzymania abstynencji i przyswojenia sobie zachowań abstynenckich, świadomość zagrożeń, ustawiczną pracę nad sobą
– być gotowym do zauważania u siebie objawów „pijanego” sposobu myślenia, przeżywania i zachowania oraz akceptować konieczność zmian
– identyfikować się z innymi alkoholikami – szukać podobieństw, a nie różnic
C A G E
- Czy odczuwałeś kiedykolwiek potrzebę ograniczenia picia ?
- Czy złości cię, gdy inni krytykują cię, że pijesz ?
- Czy czułeś się kiedykolwiek Ľle lub miałeś wyrzuty sumienia z powodu picia ?
- Czy sięgałeś kiedykolwiek zaraz po obudzeniu po kieliszek („klin”), aby poprawić samopoczucie lub „zabić kaca” ?
Odpowiedź „tak” na dwa lub więcej pytań wskazuje na osobę z problemem alkoholowym.
CECHY RODZINY ALKOHOLIKA
- koncentracja wszystkich członków rodziny na tym, który nałogowo pije
- ukrywanie jego alkoholizmu -cała rodzina solidarnie strzeże tajemnicy
- ciągły stres i cierpienie, brak poczucia bezpieczeństwa
- zaniedbywanie swoich potrzeb przez innych członków rodziny – chaos i dezorganizacja życia rodzinnego
- nasilone konflikty
- „zamrożenie” uczuć
- zamiana ról, przejmowanie zadań i obowiązków innych domowników
- izolacja społeczna
Najczęściej alkoholik: - „poprawia” przeszłość, czyli zapomina, zniekształca wspomnienia, zaprzecza faktom z przeszłości
- unika teraźniejszość, gdyż w tym, co go otacza w danej chwili i w danym miejscu, jest mu trudno, niewygodnie, nieprzyjemnie. Zamiast koncentrować się na tym, woli np. fantazjować, marzyć
- ucieka w przyszłość – snuje plany o pozytywnych rozwiązaniach, przewiduje klęski, tworzy nierealistyczne wizje przyszłości
- przerzuca odpowiedzialność na innych – obwinia ich, prowokuje, szuka usprawiedliwień, buduje alibi, interpretuje na swoją korzyść udział w minionych wydarzeniach („to nie ja”)
- stosuje zabiegi magiczne – myśli i wyobrażenia oraz czynności rytualne, które stwarzają złudzenie kontroli nad wydarzeniami lub zmniejszają lęk zamiast wpływać na jego realne Źródło