Słownik PWN podaje definicję uzależnienia jako ” zaburzenie zdrowia, stan psychologicznej albo psychicznej i fizycznej zależności od jakiegoś psychoaktywnego środka chemicznego, przejawiający się okresowym lub stałym przymusem przyjmowania tej substancji w celu uzyskania efektów jej działania lub uniknięcia przykrych objawów jej braku”
Pierwsze słowo jakie występuje w tym określeniu to „zaburzenie” czyli można je rozumieć jako jakąś nieprawidłowość, odchylenie od normy. Czym jest norma? jest to ogólnie rozumiana zasada lub standard np. zachowania się.
Drugim wyrażeniem jest „zależność” i kojarzy się ze związkiem np. z czymś lub podległością wobec czegoś. Kolejnym jest „środek psychoaktywny” czyli jest to coś co wywiera wpływ na psychikę.
Ostatnim słowem jest „przymus” czyli jest to nacisk lub presja. Ogólnie uzależnienie można wytłumaczyć jako przesadną dominację substancji (alkoholu, narkotyków, dopalaczy, leków itd.) lub czynności (np. hazardowego grania, zakupów itd.) w życiu człowieka. W tym kontekście warto zapytać czy powyższa definicja wyczerpuje całkowicie problem? W otoczeniu człowieka jest wiele spraw, które mogą zawładnąć jego życiem i przejąć nad nim kontrolę.
Wydaje się, że źródłem uzależnienia może być wszystko: praca, jedzenie, zakupy, miłość, seks, gry, komputer, telefon, Internet itd. Jeżeli tak to rozumieć to można śmiało stwierdzić, że każdy człowiek na ziemi jest zagrożony jakimś uzależnieniem. U przeciętnego obywatela ryzyko wystąpienia uzależnienia w którymś momencie życia szacuje się na 15%. Ogólnie o uzależnieniu mówimy wtedy, gdy „coś” zaczyna nadmiernie dominować w życiu człowieka, wywierając negatywny wpływ na inne jego sfery albo odwraca od nich uwagę. Uzależnienie w kontekście nauki wymaga konkretnej diagnozy określonych objawów (symptomów).
Kryteria opracowuje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) i zawiera je w Międzynarodowej statystycznej klasyfikacji chorób i problemów zdrowotnych (ICD). Ogólnie osoby uzależnione mogą wyglądać i zachowywać się bardzo różnie. Klasyczny stereotyp to brudny, bezdomny mężczyzna w łachmanach, siedzący na ławce w parku przy butelce taniego wina, który stracił pracę, dom i rodzinę. Jest to przykład drastycznych skutków zaawansowanego uzależnienia. Inne przykłady to student, który imprezuje pijąc po dziesięć piw dziennie od piątku do poniedziałku.
Manager, który wciąga kokainę (po 200 zł za gram) aby pozbyć się znużenia i mieć więcej energii do pracy. Samotna matka, która zażywa leki antydepresyjne i pali po dwadzieścia papierosów dziennie. Młody mężczyzna regularnie przegrywający całą wypłatę u bukmacherów lub na automatach żyjący iluzją wygranej i bogactwa. Dojrzały mężczyzna pracujący ciężko na budowie aby utrzymać rodzinę, który wypija przy pracy po dziesięć piw dziennie. Ogólnie osoby uzależnione mogą wyglądać i zachowywać się bardzo różnie.
Przyczyny uzależnienia
Jakie czynniki mogą mieć wpływ na występowanie uzależnień? Jest ich bardzo wiele. Może to być otoczenie społeczne (wzorzec np. picia alkoholu), kulturowe (ogólna dostępność, reklamy), zaburzenia osobowości (szczególnie narcystyczne, antyspołeczne lub chwiejne emocjonalnie), podatność genetyczna, słabość charakteru, niska odporność psychiczna, traumatyczne doświadczenia z dzieciństwa, deficyty rozwojowe, brak umiejętności interpersonalnych i społecznych (wyuczona bezradność), choroby i zaburzenia psychiczne (depresja, choroba afektywna dwubiegunowa, zaburzenia lękowe itp.)
źródło: https://www.uzalezniony.pl
